در عصر حاضر که حفظ محیط زیست و توسعه پایدار از اهمیتی حیاتی برخوردار است، بازیافت به عنوان یک راهبرد کلیدی در راستای نیل به این اهداف مطرح می گردد. در میان انبوه مواد قابل بازیافت، کاغذ به دلیل کاربرد گسترده و پرمصرف، نقشی ویژه ای ایفا می‌کند.
کاغذ، این محصول مشتق از درختان، به عنوان یکی از ارزشمندترین منابع طبیعی، همواره در معرض هدر رفتن و ضایعات قرار دارد. کاغذ بازیافتی به عنوان راه حلی کارآمد، می‌تواند به حفظ جنگل ها، صرفه جویی در منابع طبیعی و کاهش چشمگیر آلودگی های زیست محیطی کمک شایانی نماید. در این مقاله قصد داریم شما را با فرایند بازیافت کاغذ آشنا کنیم.
بازیافت چیست؟
برای آنکه بتوانید این موضوع را بهتر درک کنید، لازم است ابتدا معنی بازیافت را بدانید. بازیافت فرایند جمع آوری کردن و پردازش موادی است که اگر از آنها استفاده مجدد نشود، به عنوان زباله در نظر گرفته شده و دور ریخته می‌گردد. بازیافت می‌تواند برای محیط زیست و جامعه مفید باشد. در ادامه مزایای بازیافت را بیان می‌کنیم.
- میزان زباله‌هایی که به محل دفن زباله و کوره زباله سوزی ارسال می‌شوند، کاهش پیدا می‌کند.
- منابع طبیعی مثل چوب، مواد معدنی و آب حفظ می‌شوند.
- امنیت اقتصادی افزایش پیدا می‌کند.
- عدم نیاز به ایجاد منابع جدید، باعث جلوگیری از آلودگی‌ها خواهد شد.
- در صنعت بازیافت، باعث ایجاد شغل جدید خواهد شد.
- مصرف انرژی تا حد زیادی کاهش پیدا می‌کند.
مواد زیادی قابلیت بازیافت دارند و استفاده مجدد از آنها مهم است. این مواد شامل انواع مختلف پلاستیک، ظروف شیشه‌ای، آلومینیوم، فولاد، لباس و… می‌شود. ولی مهم‌ترین آنها کاغذ است. تولید کاغذهای بازیافتی می‌تواند باعث حفظ محیط زیست و عدم آسیب رسانی به جنگل و درختان شود.
چرا لازم است کاغذ بازیافت شود؟
پیش از این به مزایای بازیافت کاغذ اشاره کردیم. تولید برخی از محصولات، با استفاده از کاغذهای بازیافتی باعث می‌شود که هزینه‌ها کاهش پیدا کنند. به کار بردن کاغذهای بازیافتی می‌تواند باعث کاهش هزینه‌ها در سازمان‌ها و شرکت‌ها شود. علاوه بر آن فعالیت اقتصادی و اشتغال در جوامع محلی را تقویت می‌نماید. تولید کاغذ بازیافتی از انتشار گاز گلخانه‌ای نیز جلوگیری می‌کند. علاوه بر آن کاغذهای بازیافتی نسبت به کاغذهای جدید، انرژی و آب کمتری نیز مصرف می‌کنند.
کارخانه‌هایی که کاغذ تولید می‌کنند، برای انجام این فرایند، مواد شیمیایی سمی به کار می‌برند که از بدترین آلاینده‌ها محسوب می‌شوند. از طرف دیگر وقتی که کاغذ تجزیه می‌شود، گاز متان آزاد می‌کند که این گاز عامل اصلی تغییرات در آب و هوای کره زمین است. بنابراین بازیافت کاغذ می‌تواند این روند را کاهش داده و آلودگی هوا را نیز تا ۷۴ درصد کمتر کند.
کاغذ بازیافتی چگونه تولید می‌شود؟
فرایند بازیافت کاغذ به نوع ستگاه و همچنین مواد اولیه آن بستگی دارد. ولی مراحل در همه روش‌ها یکسان است. در ادامه مراحل تولید کاغذهای بازیافتی را توضیح می‌دهیم.
سه دسته کاغذ را به عنوان مواد اولیه جهت ساخت کاغذهای بازیافتی مورد استفاده قرار می‌دهند.
- ضایعات کارخانه‌ای
- ضایعات پس از مصرف
- ضایعات پیش از مصرف
تمام موادی که در تولیدی‌های مقوا و کاغذ، از چرخه تولید خارج می‌گردند، مثل رول‌های کاغذ و…، مجدداً قابلیت استفاده دارند. گاهی اوقات نیز پیش می‌آید که قبل از آنکه محصول به دست مصرف کننده برسد، عودت داده می‌شود. بسته‌های کاغذ، روزنامه‌ها، دفترها و… هم از این محصولات مصرفی به شمار می‌آیند که می‌توان آنها را بازیافت کرد.
کاغذها به درجه‌های مختلفی طبقه‌بندی می‌شوند. اگر میزان بازیافت کاغذ بیشتر شود، کیفیت آن هم کاهش پیدا می‌کند. گرید کاغذ تعیین می‌کند که از آن برای تهیه چه محصولی می‌توان استفاده نمود.
- پس از طبقه‌بندی کردن کاغذها، آنها را ذخیره می‌کنند و جهت ارسال به دستگاه آماده می‌نمایند.
- در این مرحله از تولید کاغذ بازیافتی، کاغذها جهت پردازش به آسیاب انتقال داده می‌شوند.
- دستگاه آسیاب، کاغذها را به قطعات کوچک خرد می‌کند و تولید خمیر می‌نماید.
- مخلوط کاغذ و آب و همچنین افزودن مواد شیمیایی و پس از آن حرارت دادن به این مواد، کاغذها را به الیاف تبدیل می‌کند.
- پس از آن مخلوط ایجاد شده توسط دستگاه مخصوص فشرده می‌شود تا تمام آلاینده‌ها و چسب‌ها از بین برود.
- در این مرحله خمیر داخل استوانه مخروطی قرار داده شده و کاملاً تمیز می‌گردد و اگر جوهری در آن وجود داشته باشد از بین می‌رود.
- خمیر توسط دستگاه، بر روی تسمه نقاله اسپری می‌گردد. آب از صفحه تسمه خارج شده و الیاف کاغذ به یکدیگر می‌چسبند.
- غلتک فلزی گرمی اقدام به خشک کردن کاغذ می‌کند و در آخر کاغذها را روی رول‌های بزرگی قرار می‌دهند.
انواع کاغذ بازیافتی
کاغذها دارای انواع مختلفی هستند و بر اساس نوع خود، کاربردهای متفاوتی نیز دارند. برخی از کاغذها قابلیت بازیافت دارند و می‌توان آنها را مجددأ به چرخه مصرف برگرداند. درصد بسیار زیادی از کاغذهای باطله را می‌توان بازیافت کرد. کاغذهای بازیافتی و کاغذهای معمولی با یکدیگر تفاوت دارند و آگاهی از این تفاوت در صنعت کاغذسازی می‌تواند اهمیت ویژه‌ای داشته باشد. بیشتر از ۵۰ درصد الیافی که در کشور انگلیس جهت تولید کاغذ مورد استفاده قرار می‌گیرد، کاغذهای بازیافتی هستند. بنابراین فرایند بازیافت کاغذ از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. ولی لازم به ذکر است که مقاومت الیاف کاغذ پس از هر بازیافت به طرز قابل توجهی کاهش پیدا می‌کند. در نهایت کیفیت کاغذ نیز کم می‌شود.
کاغذهایی که جهت چاپ روزنامه، بسته‌بندی و یا لفاف به کار برده می‌شوند را می‌توان از الیاف بازیافتی تولید کرد؛ ولی برای کاغذهایی که به کیفیت بهتری نیاز دارند، باید از الیاف نو استفاده شود. گاهی اوقات نیز ترکیبی از الیاف نو و الیاف بازیافتی به عنوان کاغذ بازیافتی، می‌تواند در برخی موارد به کار برده شود که البته این مورد هم دارای تنوع زیادی است. دسته‌بندی خاصی را که برای این نوع از کاغذها در نظر گرفته‌اند در ادامه بیان نموده‌ایم:
- خمیر کاغذی درجه A که مواد تشکیل دهنده آن خمیر شیمیایی است و به آن Wood free نیز گفته می‌شود.
- خمیر کاغذی درجه B که مواد تشکیل دهنده آن کاغذ باطله خمیر شیمیایی است.
- خمیر کاغذی درجه C که مواد تشکیل دهنده آن کاغذ باطله چاپ شده است.
- خمیر کاغذی درجه D که برای تهیه آن از خمیر مکانیکی استفاده می‌شود.
دسته بندی کاغذهای بازیافتی
کاغذهای بازیافتی را می‌توانیم به سه دسته کاغذ فلوتینگ، کاغذ تست لاینر و کاغذ وایت تاپ نیز تقسیم بندی کنیم.
- کاغذ فلوتینگ: کاغذهایی هستند که به عنوان لایه میانی ضربه‌گیر مورد استفاده قرار می‌گیرند و معمولا در کارتن‌ها به کار برده می‌شوند.
- کاغذ تست لاینر: این کاغذ در ساخت کارتن به کار برده می‌شود و جنس آن کاغذ کرافت است.
- کاغذ وایت تایپ: این نوع کاغذ هم از کاغذهای باطله و بازیافتی است و برای لایه رویه کارتن به کار برده می‌شود.
بیشتر بخوانید: کاغذ برای کارتن سازی
تفاوت کاغذ بازیافتی و کاغذ معمولی
کاغذ معمولی یا کاغذ نو و کاغذهای بازیافتی از نظر کاربردها و خواصی که دارند دارای تفاوت‌هایی نیز هستند. در ادامه مطلب برخی از مهم‌ترین تفاوت‌های بین این دو کاغذ را بیان می‌کنیم.
مواد اولیه کاغذ
کاغذ معمولی از چوب درخت تولید می‌شود. ولی کاغذهای بازیافتی، تولید شده از کاغذهای باطله و مصرف شده قبلی هستند. در واقع کاغذهای بازیافتی از کاغذهایی تولید می‌شوند که قبلاً استفاده شده و مجدداً بازیافت شده‌اند. فرایند تولید کاغذ بازیافتی از کاغذهایی مانند کاغذهای نوشتاری، کارتن‌ها، روزنامه‌ها و دیگر محصولات کاغذی مصرفی انجام می‌شود.
روش تولید کاغذ
برای تولید کاغذهای معمولی، مراحلی که شامل خرد کردن چوب، ذوب کردن آن، ساختاردهی چوب روی صفحات و… است، انجام می‌شود. در واقع تولید کاغذهای معمولی از کاغذهای بازیافتی سخت‌تر است. از طرف دیگر کاغذهای بازیافتی با آبگیری کردن کاغذ و تولید خمیر انجام می‌شوند. در فرایند تولید کاغذهای بازیافتی، کاغذهای قبلی پاکسازی می‌شوند و به خمیر تبدیل گشته و پس از آن تبدیل به کاغذ جدید می‌شوند که این مراحل نسبت به تولید کاغذ معمولی ساده‌تر است.
ویژگی فیزیکی کاغذ
کاغذهای بازیافتی وکاغذهای معمولی، از نظر ظاهری نیز قابل تمایز هستند. کاغذهایی که بازیافتی هستند، معمولاً سطح خشن‌تری دارند و بافت آنها متفاوت است. وجود این مشخصات در کاغذهای بازیافتی به علت وجود فیبرها و لبه‌های بازیافتی در ساختار کاغذ است. کاغذهای معمولی نسبت به کاغذهای بازیافتی مخملی‌تر هستند و سطح صاف‌تری دارند.
مقاومت و قدرت کاغذ
یکی دیگر از مواردی که کاغذهای بازیافتی را نسبت به کاغذهای معمولی متمایز می‌نماید، این است که به کار بردن مجدد آنها باعث ترویج منابع قبلی می‌شود. اما کاغذ معمولی با چوب جدید تولید می‌گردد که همین مسئله می‌تواند باعث آسیب رساندن به جنگل و درختان شود. در واقع بازیافت کاغذ منجر به کاهش صدمه به درختان و همچنین حفظ محیط زیست و منابع طبیعی می‌شود.
مزایای بازیافت کردن کاغذ
همانطور که گفتیم تولید کاغذهای بازیافتی مزایای زیادی دارد. امروزه کمبود منابع طبیعی و همچنین جلوگیری کردن از آلودگی محیط توانسته دیدگاه بشر را نسبت به زباله‌ها تغییر دهد. بهترین راهکار، گزینه تولید کاغذ بازیافتی است و تلاش برای آنکه برخی از این زباله‌ها دوباره به چرخه تولید برگردد و مورد استفاده قرار گیرد. امروزه بشر به دنبال راه گریزی جهت خلاصی از حجم زیاد زباله‌ها است. راهکار قدیمی و ساده سوزاندن و دفن کردن زباله‌ها امروزه دیگر پاسخگو نیست. بررسی‌ها نشان می‌دهد، حجم زیادی از زباله‌ها را ضایعات پلاستیکی، کاغذ، مقوا و فلز تشکیل می‌دهد. وجه مشترک این زباله‌ها، قابلیت بازیافت آنها است. مزایای بازیافت کردن کاغذ در ادامه بیان شده است:
- جلوگیری از آسیب رسیدن به درختان جنگل
- کاهش آلودگی محیط زیست
- عدم نیاز به دستگاه زباله سوز
- گستردگی و توسعه فناوری سبز
- اصلاح الگوی مصرف
- کاهش مصرف آب
- کاهش مصرف انرژی
- کاهش مصرف سوخت فسیلی
- کاهش تولید متان که از گازهای گلخانه‌ای است
- ایجاد اشتغال در زمینه جمع آوری ضایعات، کارگاه‌های تولید کاغذهای بازیافتی، خرید و فروش ضایعات، توزیع کاغذهای بازیافتی، فروش کاغذ و مقواهای بازیافتی، حفظ سرمایه ملی و کاهش واردات، کاهش حجم زباله‌ها، کاهش هزینه‌های جمع آوری و دفن زباله‌ها
- تولید هر تن کاغذ بازیافت شده از قطع شدن 17 اصله درخت جلوگیری می‌کند.
سخن آخر
فرایند تولید کاغذهای بازیافتی مزایای فراوانی دارد. بازیافت کاغذ می‌تواند به نفع محیط زیست باشد. روزانه تعداد بی‌شماری از درختان، جهت تولید کاغذ از بین می‌روند. بنابراین برای حفظ جنگل‌ها و کمک به حفظ منابع طبیعی بهتر است که صنعت تولید کاغذهای بازیافتی رونق پیدا کند. شرکت تدارک صنعت کاغذ کرمان پیشرو در زمینه فناوری تولید کاغذ، خدمات تخصصی خود را در حوزه تأمین کاغذ به تولیدی‌های صنایع سلولزی ارائه می‌دهد. علاوه بر آن، یکی دیگر از خدمات این شرکت، تامین انواع کاغذ بازیافتی (لاینر) است. برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه با ما تماس بگیرید.
