نشاسته ذرت از جمله مواد خوراکی پر طرفدار در صنعت غذایی بوده که برای طبخ غذاهای مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد. لازم به ذکر است که این ماده غذایی علاوه بر مصارف خوراکی، کاربردهای صنعتی متفاوتی داشته و برای افزایش کارایی مواد صنعتی مختلف به کار می‌رود. البته شاید خیلی از افراد اطلاعاتی در خصوص موارد استفاده صنعتی، این محصول نداشته باشند. به همین دلیل قصد داریم در این مقاله در زمینه تمامی کاربردهای آن صحبت کرده و اطلاعات مفیدی را در اختیارتان قرار دهیم.
نشاسته ذرت چیست؟
این محصول نوعی ترکیب پلیمری است که در ذرت یافت می‌شود. در واقع این فراورده ذرت، دارای ساختاری طولانی از مولکول‌های گلوکز بوده که منبع مناسبی برای تامین انرژی بدن محسوب می‌شوند. همچنین یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های این محصول ساختار فیزیکی خمیری شکل آن محسوب می‌شود که برای قوام آوردن، گرانوله کردن یا تغییر دادن ویژگی‌های رئولوژیکی مواد دیگر به کار می‌رود. علاوه بر آن، این محصول دارای ویژگی‌های مختلف دیگری مانند موارد زیر است:
- ضخامت و پایداری
- پایداری حرارتی
- استحکام بالا
- قابلیت جذب آب
- پایداری در برابر اسیدها و مواد قلیایی
- عدم حساسیت به گلوتن
- قابلیت افزایش ترشح آب
- سهولت در تولید و قیمت مناسب
انواع نشاسته ذرت
این محصول از لحاظ روش ساخت و نوع استفاده به دو دسته نشاسته اصلاح شده و اصلاح نشده تقسیم می‌شود که در ادامه به توضیح هر یک از آنها می‌پردازیم.
نشاسته اصلاح شده
این نوع نشاسته‌ی ذرت محصولی است که پس از قرار گرفتن در معرض فرایندهای شیمیایی و فیزیکی تغییر ماهیت داده و در ویژگی‌های ذاتی آن تفاوت‌هایی ایجاد گردیده است. درحالی‌که این تغییرات باعث بهبود ساختار محصول، پایداری بیشتر، افزایش ضخامت، استحکام و تقویت نقاط مثبت آن شده‌اند. لازم به ذکر است که در حال حاضر از روش‌های مختلفی برای اصلاح این نوع نشاسته ذرت استفاده می‌کنند که به عنوان نمونه می‌توان به افزودن برخی از آنزیم‌ها مانند آنزیم آمیلاز یا به کار بردن روش مودیفیکاسیون شیمیایی که همان افزودن مواد مختلف اسیدی و قلیایی به ساختار این نوع نشاسته است، اشاره کرد.
نشاسته ذرت اصلاح نشده
نشاسته‌ی ذرت اصلاح نشده به محصولی اطلاق می‌شود که از دانه‌های ذرت طبیعی استخراج شده و در معرض هیچ‌گونه فرآیندی برای اصلاح خواص فیزیکی یا شیمیایی قرار نگرفته باشد. به همین دلیل این نوع نشاسته را معمولاً در صنایع غذایی، دارویی به عنوان یک ماده غلیظ‌کننده، پایدارکننده و منبع مناسبی برای تامین کربوهیدرات‌ها استفاده می‌کنند. علاوه بر آن این نشاسته اصلاح نشده به دلیل ویژگی‌های خاص خود مانند قابلیت حل شدن در آب و توانایی ایجاد قوام در مایعات، برای تهیه انواع خوراکی‌ها و غذاها نیز به کار می‌رود. همچنین به عنوان یک منبع انرژی برای تغذیه دام در صنعت دام‌پروری مورد استفاده قرار می‌گیرد.
کاربردهای خانگی نشاسته ذرت
از جمله اصلی‌ترین موارد کاربرد این نوع نشاسته، استفاده در آشپزی یا مصارف خانگی همچون چربی‌زدایی و پاک کردن لکه‌های مختلف از روی سطوح است. به عنوان مثال می‌توان از این محصول در موارد زیر برای طبخ غذا استفاده کرد.
تهیه سوپ و سس
برخورداری از قابلیت ضخامت‌‌دهنده، پایداری مولکول‌های مواد مختلف را برای تولید غذاهای متنوع به همراه دارد. در واقع افزودن این نوع نشاسته به غذاهای آبکی، باعث قوام ساختار آنها می‌شود. خوب است بدانید که زنجیره بزرگ مولکول‌های گلوکزی که در ساختار این نوع نشاسته وجود دارند، هنگام قرار گرفتن در معرض حرارت شکسته شده و به ماده‌ای ژله‌ای تبدیل می‌شوند. همین مسئله سبب گردیده که بتوان از این ماده در پخت و پز برای افزایش غلظت چنین غذاهایی استفاده کرد.
تهیه شیرینی و کیک
افزودن نشاسته ذرت به مواد پخت انواع شیرینی و کیک، می‌تواند ساختار آنها را ضخیم‌تر و کرمی‌تر کند. همچنین همین قابلیت باعث شده که از این نوع نشاسته بتوان در تهیه انواع نان و آرد نیز استفاده نمود.
انواع ترشی و مربا
قابلیت حفظ پایداری مولکول‌های مواد غذایی باعث می‌شود که مربا و ترشی‌هایی که به کمک افزودن نشاسته‌ی ذرت تهیه شده‌اند، طعمی بهتر و ظاهری منسجم‌تر داشته باشند.
تهیه پودینگ
وجود زنجیره‌ای از مولکول‌های بهم پیوسته در این ماده، باعث ایجاد قوام و غلیظ شدن مایعات می‌شود. همین مسئله شرایط مناسبی را برای تهیه انواع پودینگ‌ها مثل پودینگ وانیلی، پودینگ شکلاتی و غیره فراهم می‌آورد.
خواص درمانی نشاسته‌ی ذرت خوراکی
علاوه بر مصارف خوراکی و استفاده در طبخ برخی از غذاها، این محصول با توجه به برخورداری از خواص و ویژگی‌های خاص، کاربردهای درمانی مختلفی هم مانند موارد زیر دارد:
- تامین انرژی بدن
- پایین آوردن سطح کلسترول
- پیشگیری از ابتلا به سرطان‌های مختلف
- برطرف کردن مشکلات کلیوی و مشکلات ناشی از آن مثل تسکین درد در زمان ادرار کردن
- جلوگیری از کرم خوردگی دندان
- از بین بردن ورم مثانه، درد مثانه، سنگ مثانه و رفع التهاب آن
- کاهش التهاب ناشی از آفتاب سوختگی و نیش حشرات
- نرم‌کننده و مرطوب‌کننده پوست
- از بین برنده آلودگی‌ها و پاک کننده چربی‌های پوست
کاربردهای صنعتی نشاسته ذرت
ذرت صنعتی محصولی است که قابلیت مصرف به صورت خوراکی را نداشته و از نشاسته‌های درجه ۲ یا ۳ محصول نهایی کارخانه‌های تولید‌کننده نشاسته‌ی ذرت به دست می‌آید. هرچند که این محصول بر پایه مواد گیاهی تولید می‌شود. اما با توجه به قابلیت‌ها و ویژگی‌هایی که دارد در برخی از صنایع می‌توان از آن استفاده‌های مختلفی کرد و کاربردهای بسیار متنوعی را انتظار داشت. همچنین از مهم‌ترین مشخصات ظاهری نشاسته ذرت صنعتی می‌توان به حالت پودری محصول، رنگ سفید، بدون بو، اسیدیته پایین، مقاوم در برابر حرارت، سوسپانسیون شفاف و ویسکوزیته یکنواخت اشاره نمود. در ادامه به بیان مثال‌هایی در خصوص کاربرد این محصول در صنایع مختلف می‌پردازیم.
تولید لوازم آرایشی
پایداری حرارتی، مقاومت در برابر مواد اسیدی و قلیایی، توانایی جذب آب، چربی زدایی و حالت ژله‌ای این محصول باعث شده که بتوان از آن در صنعت تولید مواد آرایشی استفاده کرد.
صنایع نساجی و کاغذ سازی
این محصول را می‌توان در صنایع کاغذسازی به عنوان یک ماده چسبنده برای نگه داشتن الیاف کاغذ در کنار یکدیگر به کار برد. همین مسئله باعث بهبود و استحکام دوام کاغذ و بالا رفتن کیفیت محصول تولید شده می‌گردد. همچنین در صنایع نساجی می‌توان این محصول را به عنوان عاملی برای ایجاد ظاهری صاف و شفاف در پارچه استفاده نمود.
نشاسته‌ی ذرت در صنعت دارویی
این محصول در صنایع دارویی برای پر کردن قرص‌ها و کپسول‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. در واقع قابلیت عدم جذب رطوبت و جلوگیری از چسبندگی مواد به یکدیگر، باعث شده است که از نشاسته‌ی ذرت در صنایع دارویی استفاده‌های زیادی شود.
قابلیت تولید فیلم
این محصول گزینه بسیار مناسبی برای تولید مواد بیوپلاستیک و فیلم‌های قابل تجزیه به حساب می‌آید. باید به این نکته توجه کنید که نشاسته‌ی ذرت در طبیعت کاملاً قابل تجزیه بوده و به همین دلیل هیچ آسیبی به محیط زیست وارد نمی‌کند، پس گزینه مناسبی برای تولید ظروف یکبار مصرف نیز محسوب می‌شود. علاوه بر موارد گفته شده این محصول در صنایع دیگری همچون موارد زیر مورد استفاده قرار می‌گیرد:
- تولید انواع زغال
- تولید انواع قند مانند گلوکز، فروکتوز و دکستروز
- تولید پودر الکترود جوشکاری
- ساخت مصالح ساختمانی
- تولید پنل‌های پیش‌ساخته
- صنایع رنگ‌سازی
- عملیات حفاری چاه‌های نفت
- برای تولید ظروف یکبار مصرف
- تولید چوب‌های نئوپان و چند لایه
سخن پایانی
شاید در نگاه اول نشاسته ذرت فقط به عنوان یک محصول خوراکی شناخته شود. اما در حقیقت این محصول یکی از مواد تولیدی صنعتی بسیار پرکاربرد است که در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد و کاربردهای صنعتی بسیار زیادی دارد. البته به تمامی کسانی که قصد استفاده از این نوع نشاسته صنعتی پرکاربرد را دارند، توصیه می‌کنیم که حتماً محصول مورد نظر را از محلی معتبر تهیه کنند تا از کیفیت و به دنبال آن کارایی نشاسته‌ذرت خریداری شده مطمئن باشند. در همین راستا می‌توانید به سایت تدارک صنعت کاغذ کرمان که در تولید نشاسته صنعتی به ویژه نشاسته‌ی ذرت پیش‌قدم است مراجعه نموده و محصول موردنظر خود را با بالاترین کیفیت ممکن تهیه نمایید. برای کسب اطلاعات بیشتر با ما تماس بگیرید.
